Czym jest proteza akrylowa?
Proteza akrylowa to rodzaj ruchomego uzupełnienia protetycznego, które ma za zadanie odtworzenie brakującego uzębienia. Wykonuje się ją z akrylu, który jest tworzywem sztucznym o różowym zabarwieniu, imitującym dziąsła i podniebienie. W płycie protezy osadzone są sztuczne zęby, najczęściej również stworzone z tego materiału.
Protezy akrylowe mogą być wykonywane jako uzupełnienia częściowe, w przypadku braku kilku zębów, lub całkowite, gdy pacjent nie posiada już żadnych zębów własnych. Proteza częściowa jest oparta i utrzymywana na pozostałych zębach pacjenta za pomocą klamer, natomiast proteza całkowita utrzymuje się na podłożu protetycznym dzięki dokładnemu dopasowaniu i sile ssania.
Jaka jest cena protezy akrylowej?
Atutem tego rozwiązania jest cena. Koszt protezy akrylowej jest o wiele niższy niż protezy stałej, takiej jak mosty i korony. Ostatecznie zależy jednak od kilku czynników, m.in. od rodzaju protezy, rozległości ubytków uzębienia, rodzaju zastosowanych zębów sztucznych oraz stawek w danym gabinecie stomatologicznym.
Należy pamiętać, że protezy akrylowe wykonywane w ramach NFZ są tańsze, ale zazwyczaj mniej estetyczne i precyzyjne niż protezy wykonywane prywatnie. Warto też wziąć pod uwagę koszty późniejszych korekt i wymian, które trzeba powtarzać co kilka lat. Przed podjęciem decyzji, warto dokładnie to przemyśleć. Jeśli problemem są koszty, najlepiej zapytać w gabinecie o możliwość rozłożenia płatności na raty. Takie rozwiązanie zapewnia Tulident.
Rodzaje protez akrylowych
Protezy akrylowe dzielą się na dwa rodzaje – protezy całkowite i częściowe:
- o protezie akrylowej całkowitej mówimy wtedy, kiedy pacjent stracił wszystkie naturalne zęby;
- protezy zębowe częściowe uzupełniają natomiast luki – pojedyncze, a częściej większe ubytki. Tego rodzaju uzupełnienia dzielą się jeszcze na osiadające (utrzymują się na dziąsłach i podniebieniu) oraz nieosiadające, które opierają się na pozostałych zębach.
Oczywiście protezy akrylowe można wykonać zarówno dla górnej, jak i dolnej szczęki.
Wskazania do zastosowania protezy akrylowej
Proteza akrylowa jest zalecana przede wszystkim w przypadkach znacznego bezzębia lub całkowitej utraty uzębienia. Wskazaniem do jej zastosowania są sytuacje, gdy z różnych względów nie można wykonać uzupełnień stałych, takich jak korony czy mosty protetyczne. Może to wynikać z niekorzystnych warunków anatomicznych w jamie ustnej pacjenta, braku wystarczającej liczby zębów oporowych lub względów finansowych.
Proteza akrylowa częściowa jest wskazana, gdy liczba brakujących zębów jest na tyle duża, że wykonanie mostu protetycznego byłoby niemożliwe lub niecelowe. Z kolei proteza całkowita jest jedynym rozwiązaniem w przypadku całkowitego bezzębia szczęki lub żuchwy.
Przeciwwskazania do stosowania protez akrylowych
Przeciwwskazaniem do zastosowania protezy akrylowej są stany zapalne błony śluzowej jamy ustnej oraz choroby przyzębia pozostałych zębów. W takich przypadkach najpierw należy wyleczyć zmiany patologiczne, a dopiero potem przystąpić do leczenia protetycznego. Protezy akrylowe nie powinny być również stosowane u pacjentów z silnym odruchem wymiotnym, gdyż mogą go nasilać i utrudniać adaptację. Nie zaleca się ich także u osób z alergią na akryl.
Wady i zalety protezy akrylowej
Proteza akrylowa, jak każde rozwiązanie protetyczne, ma swoje zalety i wady. Warto wziąć je pod uwagę przed podjęciem ostatecznej decyzji o leczeniu.
Proteza akrylowa – zalety
Główną zaletą protezy akrylowej jest stosunkowo niski koszt w porównaniu do innych uzupełnień protetycznych. Jej wykonanie jest refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, dzięki czemu jest dostępna dla szerokiego grona pacjentów. Kolejnym plusem jest krótki czas wykonania protezy akrylowej. Nie wymaga ona skomplikowanych procedur, jak w przypadku protez szkieletowych czy na implantach. Można ją wykonać w ciągu kilku wizyt, co jest istotne dla wielu pacjentów.
Proteza akrylowa jest także stosunkowo lekka i cienka, dzięki czemu nie obciąża nadmiernie tkanek podłoża protetycznego. Pacjenci z reguły dość szybko przyzwyczajają się do jej obecności w jamie ustnej.
Proteza akrylowa – wady
Podstawową wadą protezy akrylowej jest bezpośredni kontakt akrylu ze śluzówką, co może powodować podrażnienia i stany zapalne, zwłaszcza w początkowym okresie użytkowania. Akryl nie jest też materiałem tak trwałym i estetycznym jak porcelana używana w innych rodzajach protez. W przypadku protez częściowych problemem może być widoczność klamer utrzymujących protezę na podłożu. Obniża to walory estetyczne uzupełnienia, szczególnie w odcinku przednim.
Wadą protez całkowitych, zwłaszcza dolnych, jest z kolei słabsza retencja i stabilizacja w porównaniu do protez opartych na implantach. Może to powodować przesuwanie się protezy podczas mówienia i jedzenia, a nawet wypadanie z ust. Konieczne jest wówczas stosowanie środków adhezyjnych. Proteza akrylowa nie zapobiega też zanikowi kości wyrostka zębodołowego, który postępuje po utracie zębów. Z czasem dopasowanie protezy pogarsza się i konieczne są jej korekty lub wykonanie nowej.
Jak przebiega wykonanie protezy akrylowej?
Proces wykonania protezy akrylowej składa się z kilku etapów:
- Pierwszym z nich jest konsultacja z lekarzem protetykiem, podczas której ocenia on warunki w jamie ustnej pacjenta, omawia możliwe rozwiązania i dobiera rodzaj protezy;
- Następnie pobierane są wyciski szczęki i żuchwy, na podstawie których technik dentystyczny wykonuje modele robocze. Na nich odbywa się modelowanie płyty protezy i ustawianie zębów
- Gotowa proteza jest przymierzana w ustach pacjenta i korygowana w razie potrzeby;
- Ostatnim etapem jest oddanie gotowej protezy pacjentowi. Lekarz sprawdza jej dopasowanie, okluzję i udziela instrukcji dotyczących użytkowania i pielęgnacji uzupełnienia.
Konieczne są też wizyty kontrolne, podczas których można skorygować ewentualne niedogodności.
Przebieg procesu adaptacji do protezy akrylowej
Przyzwyczajenie się do nowej protezy akrylowej wymaga czasu i cierpliwości. Początkowo mogą występować trudności z mową, jedzeniem i nadmierne ślinienie. Jest to normalny etap adaptacji, który trwa od kilku dni do kilku tygodni. Aby przyspieszyć ten proces, zaleca się częste noszenie protezy, również w nocy. Pomocne jest czytanie na głos i powolne spożywanie pokarmów. W razie bólu i podrażnień można stosować specjalne żele łagodzące. Regularne wizyty kontrolne pozwolą na bieżąco korygować niedopasowania.
Pielęgnacja i higiena protezy akrylowej
Prawidłowa pielęgnacja protezy akrylowej jest niezwykle istotna nie tylko dla jej trwałości, ale przede wszystkim dla zdrowia jamy ustnej. Protezę należy czyścić po każdym posiłku specjalną szczoteczką i pastą lub mydłem. Ważne jest dokładne usuwanie resztek pokarmowych, zwłaszcza z trudno dostępnych miejsc.
Protezę należy również regularnie odkażać, zanurzając ją w roztworach do dezynfekcji. Zapobiega to gromadzeniu się bakterii i grzybów, które mogą powodować stany zapalne. Nie wolno czyścić protezy środkami do mycia naczyń ani wybielającymi pastami do zębów. Równie ważna jest higiena jamy ustnej i pozostałych zębów. Należy je dokładnie szczotkować i nitkować, aby zapobiec próchnicy i chorobom dziąseł. Protezę na noc trzeba wyjmować z ust, by dać odpocząć śluzówce.
Proteza akrylowa – czy warto ją wybrać?
Proteza akrylowa to popularne i stosunkowo niedrogie rozwiązanie w przypadku dużych braków zębowych. Pozwala ona odtworzyć funkcje żucia i mowy oraz poprawić estetykę uśmiechu. Jak każde uzupełnienie protetyczne, ma jednak swoje wady i ograniczenia.
Decyzję o rodzaju protezy należy podjąć po konsultacji ze stomatologiem, biorąc pod uwagę warunki anatomiczne, potrzeby i możliwości finansowe pacjenta. Niezależnie od wyboru, kluczowe znaczenie ma prawidłowe użytkowanie i systematyczna pielęgnacja protezy oraz regularne wizyty kontrolne.